PAN BELOG
Sedek dina anu Pan Belog tundéna ka peken tekén kurenanné meli bébék
dadua, lakar tampaha anggona banten, krana matuanné buin maninné tutug abulan
pitung dina. Kéné munyinné tekén Pan Belog, "Ih,
Bapanné, kéné cai suba nawang, buin mani I Bapa tutug abulan pitung dina, buina
icang repot pesan magarapan, tusing icang maan magedi kija-kija. Kema jani cai
ka peken meli bébék dadua, pilihin men meli bébék ané mokoh-mokoh, tur baat-baat
beli. Né pipis aba. Nah kema suba cai majalan ka peken!", kéto abet
kurenanné.
Pan Belog anak mula ia jlema kaliwat belog pesan, turin mawuwuh-wuwuh kabeloganné, krana
ia tusing pesan taén bareng-bareng ngajak anak ririh mapaomongan. Kalingan ké ia
maan mapaomongan ngajak anak lénan, kadirasa ia ngenot dogénan ia suba takut.
Nangingké ia tusing pesan bani tulak tekén pamunyin kurenanné Kénkén ja
panguduh kurenanné setata ia takut dogén. Ditu lantas ia ka peken.
Kacrita sanapaké ia di peken, nglaut ia ngojog dagang bébék. Teked
ditu, tusing ja ia makeneh nakonang ajin bébék, wiadin nawah, sakéwala kéné koné
munyinné tekén i dagang bébék, "Jero
dagang bébék, niki jinah, icén tiang bébék kakalih!" Ditu Pan Belog ngenjuhang
ringgit akéténg, nangingké Pan Belog tusing nawang ento madan ringgit. I dagang
bébék ngon ia tekén tingkah anaké mablanja buka kéto, tuara nakonang aji malu,
jag maang pipis, tur nagih bébék. Nanging mara tawanga tekén i dagang bébék Pan
Belog jlema dééng, ditu lantas makenyir tur éncol lantas ia maang Pan Belog bébék,
ané mokoh-mokoh tur baat-baat dadua. Pan Belog nyemakin bébéké ento tur lantas
ia mlipetan mulih, tusing ia buin nagihin i dagang panyusuk.
Kacrita pajalan Pan Belogé ngamulihang, ngentasin tukad linggah.
sawetara mara ia neked di tengah tukadé, laut ngeléb bébékné maka dadua, tur
lantas nglangi. Pan Belog bengong ia ngenot tingkah bébéké buka kéto, laut
ngrengkeng padidiana. "Béh, aéng ja
jailné dagang bébéké ento tekén déwéké. awaké nagih bébék maisi, nget bulu dogén
awaké adepina. Aéng ja dueg dagangé ento melog-melog déwéké". Suud kéto,
lantas bébéké ento ulaha. Suba ia neked jumahné, ajinanga lantas ia tekén
kurenanné tuara ngaba bébék, laut ia matakon, "Ih Bapanne, ento dadi cai matalang mulih dija bébéké, sing maan
cai meli bébék kéto?"
Mesaut Pan Belog, "Maan
ja icang meli bébék, nanging bébék puyung adepina tekén dagangé. Jani ia suba
kakutang bébéké ento di tukadé". Buin matakon kurenanné nyesedang
krana ia tusing ngerti baana kurenanné ngorahang bébék puyung. Kéné munyinné, "Puyung-puyung kénkén ja bébéké Bapanné?"
Ditu Pan Belog nuturang saunduk-undukné di tengah jalan. Baané bébéké
tuara nyilem, ento krananné dadi bébeke orahanga puyung. Bengong turing sebet
kurenanné ningehang tutur Pan Belogé buka kéto. Ditu lantas ia ngeling,
mangenang déwékné ngelah somah kaliwat belog ludin lacur. Pipis ilang bébék
tuara bakat.
Sumber : Kembang Rampe
Kasusastraan Bali Purwa