LONTAR
YADNYA PRAKERTI
TEKS
Om Awighnamastu,
Iti
Widhi sastra Tapini, warah Bhatari Umadewi, sira hyang ing pura dalem maka
lingga gama kerti, ulahing wang kamanusan, ndya ta lwirnya: Dewakerti,
Budakerti, manusakerti, jagatkerti.
Samangkana
kweh ikang parakerti palaning anadi wang, arep pun sira amaraYadnya, nimita
kweh wetunikang Yadnya, sapta Yadnya makadin ika, lwirnya: Aswameda-Yadnya,
Siwa-Yadnya, Resi-Yadnya, Pitra-Yadnya, Bhuta-Yadnya, Manusa-Yadnya, Samodaya
linuwihaken, pada luwih ika tinemunya, palaning Yadnya samangkana, apan maka
lwih ikang prakerti kamanusan, apan ring manusa ika papulanya kabeh, manusa
juga makawak ikang samangkana, paraning jagat, ala-ayu, amerta, wisia,
papa-swarga, sukha duhkha, ika pada nuksma ring manusa nimita manusa juga wenang
ulah parakerti, apan kabeh ikang Dewa, Bhatara, Kala, Bhuta Raksasa, Detya,
Danawa, Pisaca, Danuja, Atma, Apitra, Pitara, Jin, Setan, Leyak, Tuju, Teluh
Taranjana, Desti, Wat, Tiwang Prakasa, Moro, Pulung, Pamala-pamali, Anta Preta,
Kala Dengen mwang Sarwa Marana, Gering ,Gerubug, Sasab.
Mwang
ikang sarwa jadma lwirnya: sato, mina, paksi, taru, buku, trena, lata gulma,
stawara janggama, srepa, sarpa prani, kumalap-kumilip, kremi tetega, pipilika
mwang sakutu-kutuning walantaga ika kabeh awaking papa, pada amrih swarga,
amerih amerta, sama amrih linukata ring manusa, apanya sama mrih kamanusanya
marmaning manusa juga wenang anyupat sira kabeh ri alanya, papanya kabeh.
Kunang
yan ring manusa, sang Brahmana Pandita Siwa-Budha juga yogya ngentasakena ika
kabeh. Ingentasa sakeng mala papa naraka, pancagati sangsara sira juga sayoga
sinembah dening loka, anggeh Bhataraning jagat apan sang Brahmana Pandita juga
maka lingganing tribhuwana sira makawak sanghyang Guru Tunggal, apan yan hana
Hyang Bhatara mwah Dewa masarira angawatara, aunggwana ring jagat mandala,
sakala niskala Sang Pandita juga wruh ring dadalan, pati lawan urip, mwang ri
wetuning ala ayuning ulah nikang jagat, sang Pandita juga magawe rahayu landuh
prawertining jagatraya, samangkana paribawa sang Brahmana Pandita teguh ananda
ka Brahmacarya, nimita ayuning jagatraya.
Kunang
waneh hana ling Bhatara Guru ring Bhatari :”Sajna Bhatari, pakena teguha
denira, sang Brahmana Pandita wruh ring ka brahmacarya, sira juga umawak manira
ring jana loka, nimitaning sira juga wenang makalingganing Igama Tirtha, sira
wenang wehaken gama ri samanya janma, niyata sang guru puruhita maka
sajnyananing sang pandita an mangkana de mami, manggeh sira Bhatara ring
jagatraya, wenang sira sang pandita magawe papa swarga lawan waneh sira juga
wenang papa swarganing mati, yawat lagi ahurip, ri ikang sarwa jadma, winuwus
wuwusan, mijil saka riwastu sidi wakbajra lawan sandi jnyanan nira sang yoga
maka dalana sanghyang weda, apan sang brahmana pandita maka awak ira sanghyang Linggabawa,
pangastaning prawatek Dewata, Rsinggana, sida sanggacarana, luhur tan hana
luhuran, apan sira wekasing luhur, sor tan hana soran apan sira wekasing sor.
Agung tan hana agungan, apan sira wekasing ganal; lit tan hana litan apan sira
wekasing ademit,”
“Samangkana
kalinganika sira sang Brahmana pandita wruh ring ka brahmacarya nira, pagehing
dharma susila, anandanga, kaswetambara nira, amolahaken kasteswaryanira,
agegwana sanghyang Paramarta, twi tutwa ya, sang panita minakawit, ya
sangkaning sangkan, ya paraning paran, apan sang Brahmana pandita, makawak
ikang sinangguh utpeti, stiti praline, an mangkana sadnya bhatari yan ring
manusa twi nika, marmaning sang brahmana pandita juga wenang mutusaken ikang
sarwa Yadnya-Yadnya ring paraloka,ngaran angayoni, ngaran angajengi swaraja
karya, Yadnya-Yadnya, kirti-kirti, punya-punya, dana-dana, tapa-tapa,
yasa-yasa, brata-brata, ri salwiring ulah parakreti.
“Iki
kabeh wenang diniksan de sang brahmana pandita, apan sira sang brahmana pandita
maka putusing ulah parakreti, nimita sang brahmana pandita sinanggeh sang
putus. Putusa nga. Subal. Kunang yan durung diniksan de sang brahmana putus, ri
salwiring Yadnya-Yadnya swaraja karya, kirti-kirti nikang wang ring para loka
tan sida putus, nga. Puput, tan wenanang watek Dewa Bhatara ananggapi ikang
Yadnya mangkana, kalinganya ikang sarwa kala bhuta juga wibuh karepnira amukti
bebanten, pareng lawan sawunduk warganya prasama lilingse ring manusa,
kapiragan, angaku-aku Dewa, angaku Bhatara, angaku sakti wisesa, ambodo ikang
angaling-alingi ulat nikang wang bakti ring Bhatara mwang ring sarwa Dewa, apan
abirama polah nikang kala alilingse ring janma, angaku Dewa luwih, moha murka
karepa amangan anginum, awiwidhi an, umolah angigel awija-wijah, saha dulur ri
imia-imia, angucap-ucap lan waneh atatangisan, kweh paripolahnya, amruguli wang
bodo, twi tan wruh ing kalingan.”
“Sajna
bhatari, ah duran samangkana ikang yogya ginegwan dening wang ring paraloka, ya
ujar sang brahma sida pandita juga wenang tuten, saksat sabdaning Widhi
wetun ikang ujar saka ri brahmana pandita, apan lumud ikang ujar
inujaraken sang kaya ri sastra aji, tutur tatwadika, wuwus pinastika ring ala
ayuning pamuwus-wuwus, ika sabda utamaji, mijil saka ri widhi sastra tinutnira
de sang brahmana pandita”
“Kunang
yan hana wruh mangrengakena, ndan rumesepa ri ati sumimpena, ri karungwaning
ujar, sang brahmana pandita atutur ring rahayu, ikang wang mangkana, saksat
mulih nugrahaning Hyang Widhi, lawan kaya olih sarwa mulya rajabrana kasukan
sagunung, apan mapala ilang sarwa papa patakaning sariranira. Mangkana yogya
kinemit de sang mahyun umungguhaken kasujananira.”
Ling
Bhatara: “ Uduh sira sang umara Yadnya, sang parama kerti, sang akinkin
akirti-yasa nguniweh ta kita sang anggaduh gaman-gaman, rengo lingku mangke,
dak sun warah I kita parikramaning bhakti, astiti ring gama tirtha, aja sira
tan mituhu ri lingin sastra, tan tinuta ring ujar sang brahmana pandita, apan
sira wenang tinut, wenang pituhu denta, apan sira mawak titah, anyiwa-raga
/anyumuka sira wenang. Kumwa lingku nguni, bhakti astiti pwa kita ring bhatara,
aja tan pasamodana, tan pajamuga, tan pasloka-sruti mwang smrrti, ikang widhi
widana juga yogya pasamodanakenanta, widhi widana ngaran ikang sarwa babanten,
aja sira ababanten tan diniksan de sang brahmana pandita, aja tan sinirati
tirtha saka ri sang brahmana pandita, apan sira sang brahmana pandita kewalya
putusing sarwa Yadnya, sarwa puja”.
Yapwan
samangkana, kang kaya apa polahe yan samangkana, dadi acengga langkah langgana
kumalancang, ambisaaken tan bisa, ya ngawenangaken ikang tan wenang,
angulumbung ngaran, anyiwa-nyiwa raga krepa, ika pwa anyumuka ngaran, anungsang
gama. Kalingani kadi araning sungsang sumbel, apa nimita nihan samangkana, apan
salah ulah, salah laku, ikang parakerti yadnya yan mangkana dadi salah rupa,
dudu sira maka sirahnya, kalinganya ana asirah suku,
ana
asirah silit, aulu lawean, ulu tangan, mwang salwiring salah rupa, tan pasirah
tan pasilit, tan pasuku, tan patangan, tan pacangkem, tan panetra, tan pakarna,
tan parupa, apan wus kasurupan bhuta saryah. Ika mangdadyaken durmanggalaning
jagat, rug rubuh ikang jagat karuganing kali teka tan pantara, ring sasab marana
magalak, atemahan baur ikang Negara, maling makweh, apan ikang wang sama
sinurupan den ikang bhuta kala saryah, mapanes akiris ikang rat.”
“Samangkana
pawetunya ring loka, apan sinipatan dera Hyang Widhi, apan ri ulahing wang ring
marcapada, tapwan anut ring ulah karma tata igama, tan mangugwani warah sastra
gama, ri denya tan paka ulu sang brahmacarya, apan sira sang brahmana pandita
ikang sayogya pinarasrayan dening paraloka sapta, apan ri ulahing wang ring
marcapada, twi tatwaya sang brahmana ulu sanghyang igama, sang ksatriya sira
bau sanghyang igama, sang wesya sira garba sanghyang igama, sudra sira suku
sanghyang igama, ika ta sang catur warna maka pikukuh sanghyang igama, apan
minaka angga pratangga sanghyang igama, samana pada sumurup umulihi sanghyang
prajapati, umadeg sira sanghyang tunggal, ya sanghyang widhi pasadnyanira.
“Nahan
ta pasurup nikang wangsa kabeh ri sanghyang igama, yogya kapratyaksan, apan
pada pinalar-palar, pawangganya sama sowang-sowang.”
Ana
sira sang brahmana rwa yan padulur wijilnira nguni saka ri yoga Bhatara brahma,
atemahan sira brahmarsi, ri arini brahmana siwa buda, ya ta maka caksu
sanghyang igama ring jagat, sang brahmana siwa sira caksu tengen, sang brahmana
buda sira caksu kiwa
Kunang
sang ksatriya saroro wijilnya nguni saking yoga sanghyang brahma, kang panuha
di arani ksatira suryawangsa, metu saka ri bau tengen; kang ari satriya soma
wangsa, metu saka ri bau kiwa sanghyang brahma, ya ta sira makawirburja
sanghyang igama. Katrini nira waneh mijil satriya saka mulakanta sanghyang di
arani Manuwangsa, nimita sang kesatriya wangsa sira
Wesya
trini juga wijilnira nguni, saka ri nabi sanghyang brahma, maka awan ri weteng
anerus ring pupu kalih, kang panuhane si Tan Kawur, pamadianira si Tan Kondur,
si Tan Kober wurujunira, ya ta sira katrini pinaka utamangga sanghyang igama
aduwe pada makadi nika.
Nikang
sudrayoni sapta kwehnira, para ametu saka ri suku sanghyang brahma nguni, lwir
aranira: Ki Bandesa, Ki Pasek, Ki Gaduh, Ki Dangka, Ki Kubayan, Ki Ngukuhin
lawan Ki Salain. Ika sudra yoni inaranan, mijil saking sandi yoga Bhatara
Brahma, nimita saptapatala di arena, ya ta sira nggeh suku sanghyang igama,
apan sukarti sanghyang Prajapati sira, yakta kabeh ikang wang wenang makaulu ri
sang brahmana pandita Siwa-Buda.
Ulu
nga. sirah, sirah maka unggwaning amreta ring buwana sarira, nimitan sang
brahmana pandita juga wenang sunga tirtha. Tirtha nga. Amreta, amreta nga.
Urip, sira mawak uripnya sang hyang igama, sira juga wenang umucarana sanghyang
weda nga. Tirtha, da nga. agni. Tirtha nga. urip. Urip nga. wiwa. Da nga. agni,
agni nga. Brahma. Brahma nga. Buda. Samangkana sira sang brahmana pandita
umawak toya, umawak agni, umawak urip, umawak pati. Toya nga.
Wisnu,
agni nga. Brahma, nyata suci nirmala, nga. Apan tanana camahnya sanghyang weda
mijil saka ri waktra sang brahmana pandita. Waktra nga. tutuk, tutuk nga. suki,
suki nga. Iswara, ya mawak angin ikang Iswara, sanghyang Parama Siwa
pasanggahanira, ika ta sira mayanira sanghyang weda, ika nimita sang brahmana
pandita juga makanggeh Sanghyang Siwatiga, lwirnya: Siwa, Sadasiwa, Paramasiwa,
yan ring puja, sira Gurwiswara pwa ya sajnanira, sira wenang amratista
sahalaning jaghat-raya ri sakala niskala, ring urip tekaning pati.
Kunang
yan ana swayadnya, salwiring warajakarya, suka suhka, yan tan siniratan tirtha
saka ri sang brahma sidha rsi tan ilang letuhing upakaraning yadnya, dadi camah
campur ikang karya, tan arsa ikang Dewa Bhatara anodyani, anakseni, amukti
ikang babanten.I ka mewastu duhka sira Bhatara Surya Sewana, apan sira maka
saksin ikang jagat raya, dadi ingatagira Bhatara Kala, lawan sawadokalanira
kabeh, kinon de Bhatara Surya amukti ikang babanten, wastu kumarasah ikang
sarwa kala bhuta marana kabeh, anusup-nusup pada ameta dahan.
Mur
ikang sarwa Dewa, kasapa sira sang adreweya karya, mwang sanganyontengi, wastu
rusak pada cendek tuwuhniya, apan kadi angruwakakena ucap-ucaping wong edan,
pati jlamut, patisambat sambatin, samangkana marmaning kawastu de bhatara wang
mangkana, tan sah anemu papa sangsara,keneng pamidi ri ulahnyan mangkana
Kunang
yan sampun olih siniratan tirtha sang brahmana pandita, makadi yan sampun
diniksan denira pinujakrama, lewih-alit nikang yadnya inaturaken, ya maha
pawitra juga, katanggapa dening prawatek dewata mwang ri padaning Bhatara,
ikang banten pinujakreti ika, anerus sida rahayu tinemunya sang adrewe yadnya
ika mwang sang anukangi, karma Tapeni yadnya, maka nguni ring jadma manusa
ikang inupakara, lewih sang pitara ingentas, sama amnggihaken patut, anatar
galang apadang, samangkana pawarah Bhatrara Hyang Pramesti ri ikang para, yogya
tinuta ri ikang wang loka parasrama, ayuwa sira apilih igama, apan tan ana
akweh ikang igama inanggehaken denira Hyang Widhi, tunggal juga ikang igama
maka lingganing buwana, ya Igama Tirtha, ikang suci nirmala juga suka
tinanggapa dera Hyang Widhi, ya ika elingakena dena teguh
Kunang
arep pwa sira amangunang swarajakarya, ayadnya-yadnya, puja parakerti, salwir
nikang pinujakarma, ayuwa tan pangambek suci, dinuluri idepta rahayu, sabda
menak, ika juga maka dasaring swayadnya, aja angangen prabeya, den lilawarana
ikang manah, ayuwa pepeka, ayuwa tan suksara ring sang Brahmana Pandita, kumwa
kadi lingkwa nguni, den prayatna pwa sira, apan kweh mahabhaya pamancananya,
agung pakwehnira, ri pangaduning bhuta-kala karepnira amignani, angulati
tadahanya. Ika ta kayatnakna, apan sira yan sampun apageh polahira, kukuh ring
kasusilan, ring kapatutan, makadi ring kadharman,
tinuta
ring warah sastragama, mawastu trak ikang sarwa bhuta-kala sasab marana, tan
wani ya lumincak mara maring manusapada, pada sinempen kinurung de Bhatara
Dharma. Tan wineh sira kumarasah anusup-nusup, pati baksa-baksan. Ika Widhi
Sastra Tapeni Yadnya maka dasar sang ayadnya Pangraksaning karya Bhuta
Pila-pilu ring Purwa mangraksa Jiwaning wang adrewe karya Bhuta Rudita ring
prantenan mangraksa sarwa reratengan. Bhuta Kakawah ring pascima, ring genah
metanding, mangraksatetandingan. Ring Utara Bhuta Ari-ari, mangraksa saraja
Drewe, marmaning suksekel ikang bhuta-kala pada akiris apan tan olih
sakama-kama angguraga amet tadah anginum, apan ya wus kreti ikang desa-desa
pakraman, tan hanang wyadi wyawahara, baya pakewuh, doh ikang agering sasab
marana, dadi landuh ikang bumi, landuh tuwuhing sarwa janma. Mangkana lingkwa
mami Bhatari , warahenangku mungwing aji, nga. Widhi Sastra Tapeni
Yadnya, tlas.
Iki
pangraksakaning karyasuka mwang duhka kunang, ana sang panca maha bhuta,
ngaran, lima sanakira, sira sang atunggu wekasing bumi, lor, wetan, kidul,
kulwan mwang ring madya, pada anyeneng Bupati, pada akweh wadokalanira.
Ikang
ana ring purwa sang Bhuta Pila-pilu nga. Aputih rupanira. Sam namah swaranya,
ring kulit pasusupan ika wenang kon mangraksa jiwaning wang ang adrtewe gawe,
wenang gaweakena palinggih pangastitinya ring natar sanggah wates ring wetan,
banten daksina gede, suci pras ajuman, rayunan pajegan putih warnanya, iwak
olah-olahan, segehan agung 1. Sambat sang Bhuta Pila-pilu. Kon mangraksa jiwa
karaksakena denira.
Iti
aneng kidul sira bhuta Rudira, abang warnanira, Bam namah swaranya, sira wenang
astitiakena ring perantenan, kon mangraksa sarwa reratengan, olah-olahan
makadinya, palanya inih, tan ana wani wang anjajaburi, bancuri, anulak sarwa
papasangan pakarya ala ring pangan kinum, saluwir srana ring pangan kinum pada
geseng pugpug punah, tan dadi denya wang wedi, angrisebi gigining apuy.
Bantenya: rayunan pajegan bang, iwak olah-olahan suci, peras ajuman, daksina
gede sarwa 4, segehan agung 1, sang sinambat Sang Bhuta Rudira, kon mangraksa
pebat, karaksa denya.
Ikang
maring kulwan, sira sang Bhuta Kakawah, kuning warnanira, Tam namah swaranya,
wenang astityakena ri unggwaning atanding banten, sira juga kon mangraksa
tatandingan, denya nora-nora kaceb-ceban mwang kariseban akarya banten, tan
kabijadinan kinaduk dening bhuta-kala, mwang kagamangan, kaejinan, mamedinan,
salwir nikang mangaduk magawe salah pakarya, ya sira sang Bhuta Kakawah kon
mangraksanana irika. Bebantenya: rayunan pajegan kuning, iwak olah-olahan, suci
peras, ajuman, daksina gede sarwa 4, segehan agung 1, sang sinambat Sang Bhuta
Kakawah, kon manghraksa irika ring babanten karaksa denira.
Ikang
maring lor, sira sang Bhuta Ari-ari, maireng warnanira, Am namah swaranya, sira
wenang kon mangraksa sarajadruwe nira sang adrewe karya, lwirnya: beras, arta,
kanaka, rajata makadinya, tekaning salwirnya upasubaning karya, iwak-iwak.
Palanya sida rahaytu mwang inih, tan ana dusta durjana wani anglengiti.
Yan
tan ana samangkana, wastu kena gering rahat kapati-pati kadenda de wadokalanira
sang bhuta Ari-ari, yan maneher tan winangsulaken meh awan ikang pejah,
mangkana pangraksanira Sang Bhuta Ari-ari, ika sira wenang astitiyakena ri
genahing anegdegaken beras, ring umah meten wenang. Bantenya rayunan pajegan
ireng, iwak olah-olahan suci, peras ajuman, daksina gede, sarwa 4, segehan
agung 1, sang sinambat sang Bhuta Ari-ari, mangraksa rajadrewe kasuka karaksa
denira.
Ikang
ana ring madya, nga. Sang Bhuta Kamajaya, amanca warna rupanira, Im namah
swaranya, sira wenang kon mangraksa satekan ikang tamuy, wenang atitiakenaring
bale sanggraha, mwang ring natar wenang palanya suka rahayu satekan ikang tamuy
ambek suka. Banten: Daksina gede, rayunan mawarna, iwak olah-olahan, suci,
peras, ajuman, segehan agung; palanya rahayu, wenang karaksa katekaning
saunian-unian karamyan, igel-igel, tan ana panyangkalanya, apan sang manca
sanak ika tuhu sakti dahat pada wisesa mangreh wadokalanira maketi-keti, ika
wenang atityakena.
De
sang angamong karya, saka ri tembening nyambut gawe wenang jejerakena kang
daksina aturi banten sari-sari, nga. panyahian, jotan mwang pasegehan. Ri
sampun masaning karya atatampahan elingakena wehan bebakaran mentah. Ri karyane
wehan rayunan linggih, karangan, sega sokan pada sowang-sowang yan alit kang
gawe, alit juga pangacinya, wenang pras daksina mwang ajuman anut warnasegehan
sasah anut warna, sasapanya rawos Bali juga wenang , kwala sambat namanya
sowang-sowang, mwang sastra swaranya sakarepe angaksama wenang.
Ana
mwah yogya kengetakena de sang ngraksa karya maka pamurnaning sarwa kala bhuta
amigna ring sarwa karya, lwirnya: laban asu, denya tan wani ararusuh: carunya
sega winadahantangkulak anyar kari kelapanya, iwak jajatah, susuni canang uras
atanding, sambat sang Bhuta Ulusinga, kon angunbduraken wadokalanira watek
brehala kabeh, ma. Om indah ta kita kamung Sang Bhuta Singapati, iki tadah
ganjarana sira, amukti sira, ajaken wadokalan kita, wus sira amukti sari, sun
kon angunduraken wadokalanira kabeh watek srigala, mangsa kabeh, aja wehi kari
nger ing kenep sira wus inaweh ganjaran, den enak amundura sira, kabeh, ayuwa
tan idep sabdaning hulun kita, apan padanira Bhatara ingaturaken yadnya, tuhu
tan wenang kita anangalapan, amigna ya ta yadnya, Om Kala Srigala byo boktra
byoh namah swaha.
Iki
laban paksi gagak bantenakena ring luhuring atepca. Sega sapunjung , iwak taluh
1, mwah sega sasah, be celeng matah wenang rah atakir. Sang sinambat Sang Bhuta
Gagak sona kon angunduraken wadokalanira. Mantra: Ih sira sang paksiraja, Sang
Bhuta gagaksona, iki tadah ganjaranku ri kita, wehakena wadokalanta amukti
kabelanira, wus sira amukti sari, mundur ta sirakabeh ring kadohan, adan
amantuka sira ring alas, aja sira jumeneking kene, anggarugada, amangana
babantenku, kedep sidi sabdanku, Om Bhuta Kaba byoh boktra byoh namah swaha.
Iki
laban semut sepuh, tetani, salwiring krimi, yanya salah angde, carunya: sega
mewadah tangkulak, iwak urab barak, urab putih, klapa asigar, mantra: Kita buh,
sakwehmu sarwa krimi kita kabeh, iki bukti tadahankwi ri kita, aja sira
sumarab, kumarasah, papupulta kita kabeh pada amangsana segeh; wus sira
amangana segeh, pamulihta kita ri buhloka desan kita apunpun ta kita ing kana,
antosakena sengker-tahanmu papa anunggu kita pamastu Dang Gurwiswara, Om krimi
buh byoh loka namu namah swaha.
Ana
malih yan ring karya ayu, ri padewa aran, ring pura ring sanggah parhyangan,
makadi ring payadnyan; ana sira Sanghyang Panca Resi rumakseng kana, Sanghyang
pancasiwa pasanggahanira sira wenang maka pamurnaning sarwa cuntaka ri sang
adrewe karya, lwirnya karma magelakena wenang astitiakena ananceb sanggah tutuan
alit 5 kwehnya, amanca desa unggwanya, ring panyamuhan dewasanya. Ikang ring
prwa ring wates papageran ring purwa unggwanya bebantenya daksina, suci, sodan,
peras ajuman, katipat kelanan, iwaknya ayam putih pinanggang, canang sagenep,
tadah sukla . Sang aturi, sira Bhagawan Kosika, Mam Namah wswaha swaranya.
Ikang
ring daksina, genah pangastitiyanya ring dapur panyucian, bantenya sama kadi
arep kupatnya iwak ayam wiring pinanggang, katur ring Bhagawan Garga, Am Namah
swaranya.
Ikang
Pascima genahnya ring lebuh, ring sanding pangubengan, bantenya pateh, kupatnya
iwak ayam putih siyungan pinanggang. Katur ring Bhagawan Metri, Om Namah
swaranya.
Ikang
utara, genahnya ring sumur, yan tan hana sumur wenang ring gohaning angamet
toya nggwanya, bantenya sama kadi arep, kupatnya iwak ayam ireng pinanggang,
katur ring Bhagawan Pursya (?), Um namah swaranya.
Ikang
ring madya genahnya ring tengahing natar bantenya sama, kupatnya iwak ayam
brumbun pinanggang, katur ring Bhagawan Wrehatnala, Yam namah swaranya.
Iki
panglukatanya Sanghyang Panca Siwa pangilang sarwa cuntaka mwang letuhing dina,
sadana toya anyar samsam beras kuning, sekar warna lima, lalang lembaran 5
katih, padang lepas 11 katih sagi-sagi: peras daksina, sodan, ajuman panyeneng,
sorohan, lis, artanya 527 . Iki pujanya: Ma. Om siwa puja karyem seni, sarwa
papa klesa punyam, sarwa wignam winasyanti, pataka cuntaka nasanam. Tungtungana
sarwa blikam. Maka pamurnaning pemarisudanya,ma.Om sarwa blikan pritiwi,
Brahma, Wisnu, Iswara, anaking Dewaputra, sarwa wastu, sang prauyeng, sarwa
doh, suda mala, suda papa suda pataka, suda sawiraning dasamala, suda roga,
suda danda upadrawa, bayu-putrastu namah swaha. Om Siwa sampurna ya namah
swaha. Ri wusing pinuja, siniratakena ring saiderin pakaranganya mwang ring
upasubaning karyanya.
Iki
pangalang-alang dewasa sang amangun karya, kayatnakena denta, alanya anerus
tekeng putu buyut, ameda-meda amignanya mwang alpayusa palanya, lwirnya anut
sasih, maka pamarisudanya juga gelarakena rumuhun, kala dewasaning anyambut
gawe pangruhunya, wenang yeki maka pamrayascitanya, lwirnya: carukena rumuhun
ikang sarwa mentah, tadah pawitra, bubuh pirata mwang prayascitta. Teher ri
karyanya, ika carukena ikang sarwa rateng duluranya kadi arep , tan sah peras
daksina, sodan, lis sorohan sehetan; lwirnya yan ring sasih 1, tan ana
ngalangana, terus rahayunya.
Ri
sasih 2, kaalangan dening Bhatara Gana genahing acaru ring sanggah, sinambat
Bhatara Gana, Bhatara Guru Dadi.
Ring
sasih 3, kaalangan ring Hyang, genahing acaru ring pemunjungan, kang sinambat
Bhatara Hyang.
Yan
ring sasih 4, kaalangan ring Hyang Guru Pitara, genahing acaru ring perantenan,
sinambat Hyang Guru pitara.
Yan
ring sasih 5, tuhu tan ana kaalangan, rahayu terus karya ika.
Yan
ring sasih ke 6 kaalangan deni sang Bhuta Dengen genahing acaru ring lebuh
sinambat Sang Bhuta dengen.
Yan
ring sasih ke 7, kaalangan dening Dewata, genahing acaru ring sanggar
Yan
ring sasih 8, kaalangan dening Kala, genahing acaru ring marga agung nyambat
sang Kala ngadang.
Yan
ring sasih ke 9 mwang ke 10, kaalangan dening Hyanag sinuhun kidul, genahing
acaru ring sanggar rongan ring tengah , sang sinambat Bhatara Sinuhun Kidul.
Yan
ring sasih Jyesta mwang Sada, kaalangan dening Ibu Pretitiwi, genahing acaru
ring natar, sang sinambat Ibu Pritiwi. Telas.
Nihan
kayatnakena kalaning swarajakarya, katekan durmita, udan riyut mwang papeteng,
duluri kilat anduru, sira Sang Bhuta Yaksaraja, tatiga sanaknya sakti wisesa
ngaran sang Bhuta Pritiwi, Sang Bhuta Tapah, Sang Bhuta Akasa, ika ta wenang astitiakena
pinintasrayan, ri karaksan ikang swarajakarya, anrangana kang sindung riyut,
den adi paripurna, sira ta wenang adegakena ring sanggah tutuan tumpang 3.
Bantenya
ri tumpang pinih sor: daksina, suci, peras, ajuman bang, iwak ayam wiring pinanggang,
rayunan pajegan iwak olah pajegan, canang kembang payas, pasuciyan, sekar pucuk
bang, sambat sang Bhuta Pertiwi.
Bantenya
ring tumpangnya ring madya, daksina, suci, peras, ajuman, rayunan dadu
warnanya, iwaknya ayam suda mala pinanggang, rayunanya iwak olah pajegan, saha
duluranya pateh sang sinambat Sang Bhuta Apah Sunya.
Ikang
ring luhur bantenya: pateh rupaning ajuman mwang rayunan kudrang, iwaknya ayam
wiring kuning pinanggang, sang sinambat Bhuta Yaksa Akasa, irika sakawruhta
ngaksama wenang basa Bali juga wenang.
Yan
arangaken udan, yan angundang udan, ngundang angin, riyut papeteng, wenang
irika aksamakena, kewalya gantyakena warnaning ajuman, mwang rayunanya dening
segehan warna pelung ring luhur, iwaknya ayam bulu telu, kelawu, biru wenang.
Ireng ring madya, iwaknya ayam ireng. Dadu ring sor iwak ayam wiring kuning.
Iti
mantra gagelaran Sang angraksa karya, angramangaken pustaka yeki krama minta
nugraha rumuhun ring bhatara Siwa Dharma, Siwa Nirmala, makadi ring Bhatari
Saraswati, dena wenang kita rumaksa karya, tan keneng sapa tulah pamidi, twin
matatengeran, angelaraken saluwirin gaman-gaman iki mantra stutyakena
rumuhun, saha ngarepaken sesantun, peras, ajuman, soda, punjung, rayunan,
canang lenga wangi burat wangi, panyeneng, sorohan, lis, arta 700. Ma. Om Siwa
anugraha nirmala, sarwa karya guna suda nirmala namah, Om Saraswati paramasidya
ya namah swaha.
Wus
mangkana, tumuli aturakena ikang banten ika kadi lagi, tepung tawar, lis
rumuhun, sirati tirtha pabersihan, ayabakena ring Bhatara Siwa nirmala, ma: Om
hyang angadakaken sari, hyang angaturaken sari, hyang amukyaken sari, teka
asari, tinggal asari pawitraya namah swaha, Om Dewa boktra sri Jagat guruya
namah swaha.
Iki
kramanya sang atapeni, nga. Sira sang anukangin banten, ayuwa wong sudra jadma
angawaki tukang banten , tan wenang, baya kena soda dera Bhatara, makadi dera
Bhatari, balik sang Maha Patni juga wenang umadegaken tukang, agelar kramanya
Sanghyang Tapeni . Kang durung wang sudiksa, tan wenang apanya wang kari rumaketing
camahning panca wimala, palanya kroda sira Bhatara kasudha tirtha sang Pandita,
maka pamlaspas banten.
Ngadegang
Widhining Tukang
Guruning
Tukang Hyun kadenda wang adruwe, apan tan manut kramanya, sarwa papa laraning
bebantenya ika, kawastu de Bhatara anadi Bhuta Kala, ika angregani setata, kena
gering kepati-pati sira, mwang sasar temahanya, ri wekasan, mangkana ala
tinemunya.
Yan
ya wus abener kramanya, tekeng jejahitanya anadi dewa, apupul dadi widhi
rahayu, karananing widhi widana ngaranya ikang babanten.
Kunang
yan tan Sang Wiku patni agawe banten, sapuputnya banten ika, wenang pinrastista
rumuhun de sang Pandita sira juga sunga tirtha maka palaspas banten ika.
Samangkana yogya gelarakena rumuhun, tinuta warahing aji. Ayuwa langgana sira
amarugu, ila estu palanya. Nahan ta karuhunakena krama tapeni, duk angengkab
karya bebanten, ring penyamuhanya akarya sesanganan adegakena widhi ning tukang
rumuhun, Bhatari Uma sira maka widening tukang, maka sajna sanghyang Tapeni ana
pariwaranira watek apsari, maaran Dewa Pradnya, Dewa Kedep, Dewa Wastu. Ika
maka guruning tukang atanding banten ika astitiakena rumuhun dening
sopakaraning daksina panuntun mwang peras, canang wangi-wangi, soda ajuman
katipat kelanan, canang raka, rayunan muncuk kuskusan, iwak sarwa suci, sari
arta sakotama, iti mantra pangastutinya uncarakena,
Ma.
Om Parwati twam nama swami, Rudra patni tapa sidhi, dewa wyatam sudha swamam,
sthanugraha karanam. Om Gori Uma natha syami. Rudra deha Dewa sidhi, yasa
swamam gunawati, bhakti nugraha karanam Om hrang, hring sah Bhatari Uma Dewaya
namah swaha. Pukulun paduka Bhatari Tapeni, sira Dewa Pradnya, Dewa Kedep, Dewi
Wastu, ingsun aminta sih kretanugraha sira bhatari, amangun widhi widana ulun
asing kirang sampun tan agung sinampura sira ri pinakeng ulun makadi ri sira
sang amangun yadnya swarajakarya, apan ana Sanghyang Tribuwana maka
pangardiyaning sarwa pasubhaning babanten, Sanghyang Weda wruha amituduh ikang
sarwa pinuja, Sang Sidha Resi ana rapatana pakulun.
Tumuli
aturi babanten soda rayunan, Ma. Om Pukulun paduka Bhatari Sudewi, ingsun
angaturaken panjiwa mwang sari, yogakena ta pakulun amuktya sari amerta, Om Ung
Ang Ah, amerta sanjiwani namah. Ayabakena.
Mwang
ana pariwaranira watek bhuta, ngaran Ni Bhuta Kencak, Ni Bhuta Swadnya, Ni Bhuta
Pancad, ika kang juru karya gupuh, wehana labanya, sega telung pangkonan iwak
sakawenang, ikang nampi karangan, mwang bebakaran, iki sesapanya : Ih dewa Sang
Bhuta Pancad, Sang Bhuta Kencak, Sang Bhuta Swadnya, iki bukti sajinira, wus
sira amuktya sari, atulung sira ring ulun anyambut Bebanten maka rupa reka
anggan Bhatara gawe, tuduhan ta ulun, warahan karya bener, sakawruhanta,
poma-3x.
Wus
mangkana angawiti sira akarya, den ambek suci juga, aywa sabda gangsul, wak
prakasa, mwang cemer, tinemah kita de Bhatari, balik sabda rahayu juga ucap
menak maka ucapanta, apan ri sedengta akarya babanten ya ika kalanta angajum
rupa warna mwang pawangganing sarwa Dewata-Dewati, Bhatara mwang Bhatari. Ika
nimitaning widhi widana aranya, ikang sarwa bebanten, apanya dadi lingga, dadi
saksi, dadi cahya, dadi cihnaning wang astiti bhakti ring widhi panunggalnya ya
ring raga sarira juga stananing widhi anuksma, ring bumi unggwaning astuti,
unggwaning astungkara, unggwaning Umastawa sira.
Karananing
widhi widana nga. Widhi , nga. Bhatara; wi, nga suksma; dana, nga sakala
nyalantara; kalinganya ikang bebanten juga pinakareka rupa warnanira Bhatara,
rinekani rupa kadi tingkahing kawongan, pada sowang-sowang. Ayuwa sira sang
tukang angangapus-apusi tatandingan, amunjuk lungsur, angurang-ngurangi,
angalebih-lebihi, tan manuta ri warah mami Bhatari Tapeni, umungguh ing Empu
Lutuk apan saksat anguwah-uwuhi raga sarira, ala dahat pala tinemunya, ri
kapatyani, lewih papa narakanta kadenda de Yama Bala, dumadi sira wekasan, wetu
salah rupa, wetu mala katuna lebih ring sarira, mangkana temahanya.
Iti
mantra amlaspasi sarwa bebanten sapuputnya tinanding sedana toya winadahan
payuk anyar, Ma. Om Brahma tirtha ya namah, Om Wisnu tirtha ya namah, Om Mam
Iswara tirtha ya namah, Om Siwa tirtha ya namah, Om Sadasiwa tirtha ya namah,
Om Paramasiwa tirtha ya namah, sahitya sarwa Bhutanam, sarwa wisya sarwa boja,
sarwa papa winasaya, apawitra pawitrayam, Om Am Brahmaya namah, Om, Um Wisnuya
namah, Om Mam Iswaraya namah, Om Amkaro Bhagawan Brahma, tatwa jnanam mahotamam
andeham paraham paraham guhyam, swasti-swasti mahatmanam, Om Um karo Bhagawan
Wisnu , Dewanam sarwa busanam tanurawegara twate, hari dewam namostute. Om Mam
karo Bhagawan Isa, Iswara, Parameswaram, dadami amertatmakam, grhniswaya namah,
swaha.
Mwah
iti pangurip bebanten: OM SAM, BAM, TAM IM, SRI Gurubyo namah, nama Siwaya, Sri
adiguru byo namah, AM, UM MAM, OM sri paramadiguru byo namah; Tlas.
Idep
umawak sanghyang Tribhuana kang banten , denta puja mwah ri pangadeganira ma. OM
KAM KAM GAM GAM GAM namah swaha, CAM-CAM JAM, RAM, L;AM, WAM namah, OM UM
namah, OM REM naman OM LEM namah, OM UM namah, OM UM namah. Telas.
Mwah
iki prmalinan banten, ma. Om Tripurusa byo namah, Om sapta kabukti byo namah om
nawagraha kabukti byo namah, om, Suksma wali Hyang namah, om Taya namah swaha,
Om pritiwi apah, teja, bayu, akasa, om windu om sunya Taya swaha.- Iti pujan
panggungan, mwang pras-prasan, tlas.
Iki
mantran sorohan alit, ma. Om pukulun sanghyang siwapi-caturmuka, dewabyuha,
sira ta bhagawan Ra Tangkup, sira ta pukulun , angeseng lara roga, makadi ipen
ala, sot sata, gempung muksah ilang tan pasesa, denira sanghyang Siwapi
caturmuka dewa byuha Om sidhir astu ya namah swaha.
Malih
panutup pujan banten ring lahapan, nga. Ring panggungan, ma. Pukulun sira
Sanghyang Dharma den elinga sira ri palungguhanira sowang-sowang amuktya sari,
atinggala sari, jumeneng pukulun, sira tan keneng sari.-Telas.