( IDA KETUT JLANTIK )
I.
PUPUH SINOM
1.
Jenek
ring méru sarira,
kastiti
Hyang Maha Suci,
mapuspa
padmahredaya,
maganta
swaraning sepi,
maganda
ya tisning budi,
malépana
sila hayu,
mawija ménget
prakasa,
kukusing
sadripu dagdi,
dupan
ipun,
madipa
hidepé galang.
2.
Sabda
Parisuda puja,
gemeting
ajnyana wisik,
tegeping
saupacara,
dwaning
Ida kaastiti,
asung
lugraha pinerih,
mugya
manggih marga lantur,
sida
sadya panjang yusa,
ring papa
budi akalis,
mangdén
luput,
ring
saktining bawacakra.
3.
Antuk
lengut kaput melah,
pakardin
sang kawi nguni,
tuhu
bangkit nudut manah,
ngawé
linglung mangresepi,
mawinan
metu tan éling,
ring
tambet kaludan dusun,
girang
pangkah muruk nyurat,
sinom
kanggén manembangin,
mapi
nyambung,
sukértin
sang kawi raja.
4.
Mamitang
gung pangampura,
antuk bas
lagas mangawi,
satwa
ngawur tanpa buktya,
sok dasar
pamrihé becik,
nyaratang
rahayun gumi,
mudita
maka pakukuh,
kadi
tingkahing kasatyan,
adwa tuhu
tan kétangin,
sok né
tuju,
wasana
hayu punika.
5.
Maka
panembéning satwa,
wénten
wanwa ngulangunin,
ramya
dahating subiksa,
tepeting
sila sayukti,
manuting
gama sastra wit,
sahi
mangrembugang tutur,
teleb
nangun tri yadnya,
brata
tapa lan samadi,
teka
guluk,
adung
ngawé kretayuga.
6.
Undagi
pandé lan tukang,
asta kosala
kosali,
akéh tan
wénten pakirang,
ngadeg
memarga malinggih,
mapala
hayu nyukanin,
tur uning
mamagi dauh,
nginganin
salwiring karya,
sasolahan
lan gong gending,
tan
kaitung,
luwir
ring Indra buwana.
7.
Wawangunan
dahat katah,
gedong mapenyengker
asri,
marga
bresih dahat jimbar,
alun-alun
ngulangunin,
paryangan
gopura rawit,
maukir
mapatra luwung,
mapinda
malalampahan,
taman
halus mangédanin,
muka
kasub,
wanwa Wékreta
wastannya.
8.
Luwih
kala abang wétan,
suwaran
gentané jangih,
anut
maring slokāstawa,
kalaning
para sulinggih,
mangarga
ngarcana Widhi,
amrih
kajayan sang prabu,
makadi
landuhing jagat,
luputing
cora bayadi,
lara
gempung,
balik
tampekin kasadyan.
9.
Sakatahing
wong irika,
wénten
kajawat kapilih,
kaanggén
babungah satwa,
Sang
Sucita kawastanin,
mula
turunan utami,
tosning
masadya rahayu,
punika
mangkin carita,
madruwé
sawitra becik,
sami lulut,
Sang
Subudi parab Ida.
10.
Pada
saling kasampura,
sami cengeh
ngetus hati,
kadi Rama
Wibisana,
tan kasah
rahina wengi,
weruh ring
tatwa satanding,
rupa sila
sami adung,
bilih
budi satwa tunggal
mapalih
dados kakalih,
lédang
tedun,
mangjadma
ngawé tuladan.
11.
Manuju
bulan purnama,
mabawos
Ida Sang Kalih,
tan lyan
sané kabawosang,
sariran wédané
luwih,
Wyakarana
Jyotisadi
Mimamsa
kalpana milu,
sada lami
mabawosan,
tepén
dauh suniya mirib,
meneng
patuh
sekadi
mamona brata.
12.
Tan
asuwé raris ngucap,
Sang
Sucita sada haris,
Sang
Subudi belin tityang,
niki
sampun banget wengi,
bawosé
ngiring punggelin,
né lyan
anggén manyambung,
wénten né
tunasang tityang,
yogya
timbang ngiring beli,
yan
kapatut,
kadurus
pacang margiang.
13.
Saking
kawit kuningayang,
duk
tityang marekan rihin,
ring Ida
Empu Satwika,
murukin
kandan dumadi,
tingkah
utpeti stiti,
tekaning
pralinan ipun
ngalantur
ring moksa tatwa,
cepeng
tigang warsa wyakti,
lamin
ipun,
Dang Guru
raris ngandika.
14.
Bagus
sayang Sang Sucita,
unduk
inanakè dini,
mahurukin
sarwa tatwa,
nyalanin
maguru bakti,
tutut tan
nahan nulakin,
kasidan
salwiring tuduh,
wanengané
tigang warsa,
suba
tutug nto né jani,
yogya
mantuk
jumah
buwin rasa-rasayang.
15.
Kéwala
patinget bapa,
sadurung
nanak mapamit,
kadi
melid manyekenang,
réh mula
pejalan indik,
guru yan
tinggalin murid,
manggeh
sangsaya ring kayun,
takut yan
masalin tingkah,
kadi ménda
yan elébin,
dadi
rusuh,
bahan
tong ada ngangonang.
16.
Sangkan
da mangutang yatna,
undagan
hidepé lingling,
da dropon
manyujuh sukla,
apan tuhu
lintang sulit,
apang da
dadi tungkalik,
nyudyamreta
wisya tepuk,
bisa
ngukur kemampuhan,
yan tan
sida kraséng hati,
da
mamurug,
apang da
dadi pangenan.
17.
Sajeroning
I tri kaya,
tepetang
da manyampahin,
ditu Sang
Hyang Tri Purusa,
linggayang
sembah baktinin,
hidepang
maraga jati,
tunasin
hidep rahayu,
anggon
sarin Atma raksa,
sakalayang
dina ratri,
apang
suluk,
hidepé
twara bingbang
18.
Kèto
bahan maningkahang,
I tri kayané
luwih,
né marti
kaya wak manah,
kaya
solah kategesin,
wak ento kartinin
munyi,
manahe
mateges kayun
nto
tatelu jwa kandayang,
kapatutanya
marginin,
eda
cawuh,
réh ento
déwa sakala
19.
Jani
palih midartayang,
apang
panampiné ngatih,
né apalih
buwin badihang,
kaya dadi
telung bagi,
tan dadi
mamati-mati,
miwah
twara dadi rusuh,
ring luh
tan kurenan gelah,
barang
tong kwasa padidi,
da
mamandung,
bisayang
ngunadikayang.
20.
Indik
manyuwang kurenan,
liyu
ngaba unduk rimbit,
réh
sanget ngawé sengkala,
yén iwang
bahan nindakin,
munah
turunan padidi,
kadat
utamané pangguh,
mingkin
ané madan gamya,
né ngawé
letuhing gumi,
ida sang
prabu,
yogya ida
manyisipang.
21.
Nyuwang
tumin nyaman bapa,
yadin
nyaman mémé malih,
rabin
nyaman mémé bapa,
somah
tugelané malih,
mingkin
nyama sanggamain,
makadi
manyuwang mantu,
miwah
rabin panabéyan,
mingkin
nyamah sato malih,
iwang
langkung,
ento ané
madan gamya.
22.
Yan
lebih tekén sanunggal,
ngarangkatang
istri sawengi,
masih
agung pamédannya,
Ida Sang
Prabu misisip,
ngamadwang
nyama tan kéngin,
nyuwang
misan twara luwung,
ngambil
ming tiga ya iwang,
saling
jwang misan tan tis,
panes
agung,
kadi
saling juwang nyama.
23.
Anak
ngaba sakit nglahlah,
sakit ila
minakadi,
saluwir
sakité rahat,
né pacang
kéweh nambanin,
né kéto
nyandang kelidin,
apang da
ngembahang racun,
turunané
dadi rusak,
kawitané
pacang sedih,
ngadu sungsut,
pada nemu
kasangsaran
24.
Yadin
ring kurnan gelah,
sumingkin
nyandang apikin,
da ngamu
kadroponan,
masanggama
masih pilih,
purnama
tilem kelidin,
tanggal
pangelong ping kutus,
prawani
masih tan wenang,
sedek
camah minakadi,
da
matemu,
ngawé santana
gring ila.
25.
Lontar
Cumbana sasana,
pepesang
nto ngawacénin,
apang
seken apang tatas,
ring
tingkahing ngambil rabi,
mangda
tan pati purugin,
réh agung
halané pangguh,
kéweh
malih mangawitang,
ngumbah
pelihé nyumunin,
nyelsel
pangguh,
melah
yatnain matingkah
26.
Ento
babagian kaya
palinggan
Hyang Brahma luwih,
sabdané
mapalih empat,
mamunyi
banggras impasin,
misuna
linyok kelidin
minakadi
da mamisuh,
ditu
Hyang Wisnu maraga,
manah
dadi telung bagi,
sa mangugu,
salwir
gawé pacang mabwah
27.
Dua
lobané tinggalang,
telu tan
mrih halan prani,
ento
babagian manah
ané
ngranjing darma budi,
Sang
Hyang Iswara linuwih,
sujati
maraga ditu,
saksat
katon kagamelan,
ditu
manyaksiang diri,
mawak
ukur,
anggon
mamidénin raga.
28.
Yaning
durung parisuda,
kaya wak
manahé malih,
da ndén
banya manegenang,
pacang
mamangguh né alih,
sangkan
ditu jwa yatnain,
kanggowang
ulian tuyuh,
liyunang
ngawé pangancan,
mangdén
tan labuh nguliling,
eda
takut,
ngutang
tuyuh ngawé melah.
29.
Muwuh
ingeté cedangang,
eda
bengong ngekoh hati,
gibras-gibrasang
pang cedang,
rajah
tamahé pang lilih,
yaning
ngundapé ulurin,
élah I sad
ripu tumbuh,
galak
makejang mihalang,
tong
maang manyujuh suci,
galak
ngamuk,
tulus
benya kapicundang.
30.
Nanging
yan ingeté kuwat,
nyalang
kadi damar ngendih,
uli ditu
gampang medal
kalebeté
jati luwih,
sangkan
nto anggon matitis,
nuju
tingkahé rahayu,
wuwuhin
buwin entikang,
tri kayané
mangdén bresih,
nanak
bagus,
kéné
bahan maingkahang.
31.
Né
sakala lan niskala,
atepang
mangdén mamesik,
réh jati
palinggan tunggal,
Hyang Wisésa
ngaraganin,
eda
malasang di hati,
tingkahé
nibakang unduk
kayané
patut jalanang,
kaniskala
mangdén pasti,
mudra
iku,
tikasing
parek ring Hyang.
32.
Yaning
manut marga byasa,
kucuping
tangané kalih,
munggwing
selaning lalata,
masih
manggo tanda bakti,
anteng
manyurat galitik,
sarwa
tuturé rahayu,
ngarisakin
pamujaan,
sakalwir
punika sami,
soroh
mawug,
pabaktian
ring niskala.
33.
Kayogyané
ring sakala,
bisané
matata linggih,
mamepes
matatanganan,
sebeng
lan samita manis,
tan mari
manudut hati,
da caluh
matingkah ngagu,
apang
mangdén twara bina,
tingkahé
mangardi becik,
apang
patuh,
sok rupan
tingkahé bina.
34.
Kéto
solahé di kaya,
ring
sabda jani itungin,
bakti
anteng mangastawa,
ring Ida
Hyang mawéh hurip,
lengkara
pang twara pelih,
miwah
anteng maca tutur,
saha
ngrambang darma tatwa,
miwah né
mangardi becik,
ento
mawug,
silan
sabda kaniskala.
35.
Ané
tiba kasakala,
papeson
munyiné manis,
getar
halus ngawé suka
tong tahén
natonin hati,
basa sor
singgih uningin
da ngawag
mangulah pesu,
mingkin
ring sang mautama,
ngalap
kasoré nto gisi,
mangdén
manut,
ring
purwa basita krama.
36.
Bisané
ngandayang sabda,
ngunadikayang
sor singgih,
duweg
mangulat lengkara,
lemuh
halus seken gampil,
pantes
patut nudut hati,
saha
mawasana ayu,
tabuh
luwung pangus getar,
yan sida
bahan nyalanin,
sinah
ngunggul,
dyastu
ragané andapang
37.
Yan
tabuh gangsul tur rentang,
sinted
manyakitin kuping,
dulur
mawasana hala,
tan ngétang
sor lawan singgih,
yadin kénkén
ban managih,
awaké
apang baduwur,
miwah
mangdén kaajumang,
sinah
kakalah ungkurin,
tabuh
ngagu,
nampat
anaké ngajumang.
38.
Munyiné
sanget ngawinang,
dadi
nista dadi luwih,
kapuji
miwah kacéda,
kéman
miwah kaencemin,
rawos masih
mangawinin,
sangkan
sang prajnyan puniku,
sang
tatas ring gunan sabda,
mangrawos
tan mari apik,
manis
muluk,
nudut
manah sang mirengang.
39.
Yan
kaduk biasa agal,
magéhék
sahi nakutin,
gangsul
tanpa harimbawa,
tan
wurung mangelahlahin,
kadang nyama
pyanak sami,
tan
marasa niru jendul,
kuping
barengan nebelang,
sayan
twara ningeh munyi,
nagih
ngelur,
yaning
nguduhang pianak.
40.
Kenehé
sahi incepang,
sagumi
mamanggih becik,
olas
hatiné gedénang,
anak ring
iraga tuwi,
tekaning
isarwa prani,
mangdénnya
rumasa patuh,
sukayang
yan anak suka,
angenang
yan anak sedih,
mangdén
tuhu,
awaké
rumasa tunggal.
41.
Bibit
sayangé pamula,
apang
kanti sida mentik,
kenehé
manulung anak,
bani
manesang di hati,
ngalih né
anggon nulungin,
mangda
kasidan rahayu,
tan takut
manadi béla,
matindih
mangardi becik,
ika tuhu
darmaning
sang budi satwa.
42.
Ento
tingkah kasakala,
purukin
sahi astiti,
munggwing
ané kaniskala,
baktiné
ring Sang Hyang Widhi,
kenehé
apang mangilis,
teher
bakti tanpa tanggu,
jiwa ragané
aturang,
anggon
caru manandangin,
hala
hayu,
paican
Hyang Murbéng jagat.
43.
Yadin
buwating indrya,
indryané
ring wong istri,
yan suba
sangkaning satya,
hidepé
jati neptepin,
masih
rumasa kalilih,
melah ya
suba piturut,
apang da énggalan
nilap,
apin indriyané
ngendih,
méh
mamuwun,
sarirané
dadi rusak.
44.
Déning
tuara sabarang,
ngalahang
indriya sakti,
niru ida
sang biksuka,
yan tan
tasaking samadi,
sangkan
melahang nulekin,
pastika
sajroning kayun,
yan jati
kuwat tumusang,
manyukla
berahmacari,
yan tan
mampuh,
tan iwang
mangalap rabya.
45.
Apan
jati twara dadwa,
batarané
kasungkemin,
yan sang
wiku grehasta,
madadukuhan
ring rabi,
ngiyasin
rambuté gesit,
waluya
mangkilin pantun,
pangastawané
ring déwa,
pangrumrumé
harum manis,
swamban
ipun,
cacingaké
nunjung birwa.
46.
Susuné
mamulan kembar,
nyangkih
puleh liwat bangkit,
punika
pinaka sekar,
lépana
pupuré miyik,
maganda
minyak malati,
bawun
sinjangé mangrebuk,
kalané
bahu kungkabang,
saksat
dupa lintang miyik,
liyat
balut,
manatit
waluya damar.
47.
Aduhané
kaping mpatan,
luwir
swaran genta jangih,
mawisik
klecontan lidah,
kalané
masepsep lati,
smarané duké
mijil,
saksat
ajnyanané putus,
manunggal
maring niskala,
tan
paawak tan pabumi,
mawak
suwung,
tan
kahanan suka duhka.
48.
Akéto
bahan mantesang,
apang da
salah panampi,
apan liyu
rurungannya,
manunggal
ring Sang Hyang Licin,
sangkan
bapa mamanjangin,
bahan
nanak suba luhur,
ngawitang
pantes kajawat,
antuk
Hyang Wirudapati,
pacang
kadu,
ring sang
hayu jegég nyalang.
49.
Kéwala
masih pinehang,
eda twara
manut indik,
turunanné
apang melah,
patuté
paling abedik,
dwang
dasa tiban né becik,
tuwuhé
mara matemu,
kewala da
mangimayang,
satondén
mangalap rabi,
sampun
puput,
tahu tekén
sarwa karya.
50.
Da
mangutang kawenangan,
nyalanin
saluwir indik,
apan yan
iwang pamarga,
tan
wurung halane panggih,
mangawinang
sakit hati,
makawanan
da mamurug,
catur
wargané élingang,
ento
yogya anggon titi,
sinah
lantur,
réh nuwut
marga utama.
51.
Né
maadan Catur Warga,
tegesnya
mangda uningin,
darma
arta kama moksa,
pidartanya
siki-siki,
darma
silané luwih,
tahu ring
patuting hidup,
tan
mangimpasin pamongan,
ngamong
gama sastra aji,
sapatuduh,
guru lan
ratu da tulak.
52.
Ento
né manjing ring darma,
artané
mateges pipis,
yaning
kadarmané bakat,
sida
bahan manyalanin,
ulih ditu
ngalih pipis,
apang
twara pati purug,
yan pipisé
suba bakat,
lawutang
kamané alih,
sinah
luhung,
kama
mateges kurenan.
53.
Disubané
nglah kurenan,
eda bes
sanget ngulurin,
demené
ngadu indriya,
da engsap
kén awak mulih,
mulih
kajagaté suci,
suci tan
palatah lutuh,
hening
bresih galang padang,
ento
moksa keadanin,
tegep
sampun,
né maadan
catur warga.
54.
Disidané
patuh bahan,
suka
duhkané manampi,
jati
kalis tan sangsaya,
bahan
seken kauningin,
manahé
mawak ngapusin,
ento jati
bresih mulus,
ento ané
madan moksa,
uli hidup
élah panggih,
bareng
nutug,
kayang séda
mangguh bébas.
55.
Amonto
tityang nguningang,
pawarah
sang guru nguni,
bilih
beli sampun wikan,
ring
aptin tityang né mangkin,
Sang
Subudi glis nyawurin,
patuté
beli tan purun,
nyinahang
né durung sinah,
jani
saking magabahin,
bahan
caluh,
bani
ngugu munyin rasa.
56.
Mirib
adi kena upas,
panah
Hyang Semara lancip,
alisé
nanggal apisan,
nto maméda
krana sakit,
lan susuné
puleh nyangkih,
kadi gili
kembar halus,
ento maneteh
idéwa,
kudyang
nyidayang matangi,
lud
kelebu,
tangkeb
ombak muka bungah.
57.
Tangan
meros madya lengkyang,
kalud
cokor putih gading,
ibungan
gadung lan pudak,
katempur
tan purun molih
ento nepén
mwah ngalilit,
né kadi
taksaka agung,
kudang
bahan mangelésang,
lan pipi
putih ngulapin,
peteng
libut,
twara
ngenah pajagatan.
58.
Daging
beli manyinahang,
adi kayun
marabi,
Sang
Sucita gelis nimbal,
tan
simpang panarkan beli,
apan
saksat Wrehaspati,
rumaga sarin
kaweruh,
ndikapan
iwang swatah,
inggih
sapunika beli,
né
katuju,
sok
durung wénten tagonan.
59.
Kéwala
bawu mamanah,
nganutin
alaki rabi,
pangkah
minda grehasta,
nanging
tambeté tan gigis,
nika
lungsur tityang mangkin,
yan
sampun beli mamatut,
durus
pacang kamargyang,
aturé manekéng
hati,
nuli
nyawur,
sang
Subudi sada kencah.
60.
Apan
tuwara larangan,
kapatut
ban sastra aji,
nu madan
mélanin darma,
sok adi
twara ngimpasin,
kadi
tuduh sanghyang aji,
Sastratmaka
aran ipun,
dumadak
mangda kasidan,
ditu
mawarangang budi,
pang
satuwuk,
masarga
tong tahén belas.
61.
Liyu
anak masawitra,
pada
nuwut keneh padidi,
twara
manut kecap sastra,
ngawinang
matungkas sering,
dadi
mawasana ganjih,
gampang
sugat dadi musuh,
awanan
beli tan tungkas,
réh
ngadungin linging aji,
inggih
durus,
mariyang
kayun idéwa.
62.
Nah
amonto peragatang,
dumadak
Ida Hyang Widhi,
gelis
manywécanin karma,
né pantes
nyandang matanding,
rupa hayu
budi luwih,
prajnyan
tur nganggé kasadun,
tatas
maring kawenangan,
tepet nganggén
satya laki,
mangdén
adung,
kadi Saci
lawan Indra.
63.
Buwaté
matirta yatra,
beli suba
mangitungin,
matitis
dinané melah,
buwin
abulan né jani,
yan tan wénten
mangalangin,
jalan
payu luwas ditu,
kadung
nuju sasih melah,
alasé
sinah ngrenanin,
sampun
adung,
Sang
Sucita pamit budal.
64.
Bénjang
semeng Sang Sucita,
lunga
katukad ngararis,
nyadya
manyurya séwana,
tur
sampun kalaksanain,
wusané
raris matangi,
pacang
mapakayun mantuk,
kagét
cingak sekar katah,
anyud
sareng kancerik becik,
gelis
sawup,
kagét wénten
truni nyagjag.
65.
Adeg
nyepek tan pacacad,
hayu anom
liwat bangkit,
éncol
pemarginé nyagjag,
bau
tampek janggel mamargi,
antuk
wong lanang kaaksi,
Sang
Sucita gelis matur,
duh déwa
sang kadi bulan,
boya madu
teka manis,
twara duhung
teka mangeresin
manah.
66.
Sakadi
ring panyumpenan,
bahan
tembéné mamanggih,
rupa hayu
kadi gambar,
alis
lancip manatonin,
daun
intarané lilih,
aas tong
bani mamarung,
miwah
isekar cempaka,
jerih
ring ajeng imanik,
kayang
bakung,
takut
ring jrijin imirah.
67.
I
tebu cemeng tanpātma,
ngeton
lambéné bes manis,
I nyuh
gading klapa bulan,
kanti tuh
tulah nandingin,
susun
imirahé nyangkih,
kalingké
entikan gadung,
bes
congah yan purun nangah,
madyan
iratuné ramping,
rep
manungkul,
kaulanguné
samian.
68.
Jeneng
imirah kécalan,
sangkan
sendu sada gipih,
yan
wantah lédang mawosang,
ndaweg ja
tityang ndikain,
manawi
tityang mamanggih,
sinah
katur ring sang hayu,
né istri
raris manimbal,
masawur
rempuh amanis,
duh sang
bagus,
pamurtining
Hyang Smara.
69.
Wyakti
bas kalintang melah,
papupulan
harum manis,
pantes
ratun kulangunan,
turun
manodyanin gumi,
maraga
Hyang Smara patis,
mijil
saking sgara madu,
paling
mider masusupan,
nyerepang
I Déwi Ratih,
sangkan
puput,
bagus
nyalang tan pacéda.
70.
Gelis
tityang nguningayang,
awinan
gipih mariki,
kawit
tityang ngrereh sekar,
saking
pituduh I aji,
manggé
ring pamujan wyakti,
polihé
durung ja cukup,
sangkan
malih mangulahang,
kagét
angsoka kaaksi,
mangerembun,
magenah
ring pinggir tukad.
71.
Antuk
meledé kalintang
sangkan kayatnanné
tipis,
batu
ganjih enjek tityang,
ring baya
tan wénten éling,
ngalibeg
batune kancit,
tangkejut
tityang tur labuh,
sekar kanceriké
lepas,
kasép
tityang manyagjagin,
antuk
suluk,
sangkan
mariki nudtudang.
72.
Iwawu
kantenang tityang,
idéwa né
trang mangambil,
yadyastu
manyéwagara,
pamanggihé
tan pasaksi,
saking
waluya mamerih,
nunas lédang
sang abagus,
icénin ja
tityang ngudal,
anggon
jwa sawitra miskin,
mangda
sampun,
iaji
menggah ring tityang.
73.
Wiréh
uning mangawinang,
paselang
kayun I aji,
antuk
budal patalanjang,
lungané
nganggén kancerik,
Sang
Sucita manyawurin,
inggih
ratu sang ahayu,
sampunang
malih manjangang,
boya nugi
tityang lalis,
sinah
katur,
munggwing
drewén I mas mirah.
74.
Sang
Sucita manyekenang,
mapitakén
sambil kenying,
cingak
manis ngimpek manah,
ratu ayu
liwat bangkit,
munggwing
pisarat I manik,
tityang
sampun tatas weruh,
ring
parab durung pawikan,
yan tan wénten
bes kapingit,
ndaweg
ratu,
ndikayang
sampunang ngubda.
75.
Nika
saksat anggén upah,
tuyuh nuduk
kamben cerik,
pacang
sungsung jroning manah,
kapetinin
antuk éling,
kabaktinin
siang ratri,
sang hayu
gelis masawur,
tan pisan
tityang mingitang,
Ni Karuni
tityang kadanin,
antuk I guru,
né
maparab dukuh Prajnya.
76.
Dyah
Parmita ibun tityang,
nanging
lacur boya kari,
wénten
sampun petang warsa,
umantuk
ring jagat sepi,
rawuh
layon nora kari,
geseng
matemahan kukus,
puwunang
geni adnyana,
saking
wulupuhun mijil,
sangkan
lacur,
ida séda
tanpa sawa.
77.
Minab
wénten pakayunan,
kapondok
tityang nyimpangin,
tan
nyandang beli sangsaya,
réh
tityang madrebé aji,
tepet
ring brata samadi,
asih ring
sahanan hidup,
durung
nahan pangguh duka,
wénten
adin tityang siki,
truna
bagus,
wastan
ipun I Sugata.
78.
Nanging
ipun tambet pisan,
nénten wénten
uning brangti,
watek
ngawé sebet manah,
tan pisan
ipun nahanin,
bantas
uning manyukanin,
grétéh
banyol maring tamyu,
demen
mengawénang girang,
tiwas
ring papineh usil,
kaduk
halus,
rikuh
maningkahang mrekak.
79.
Inggih
puput sapunika,
sadurung
beli ngrawuhin,
sayaga
tityang ngantosang,
aturé
mangimpek hati,
mababoyan
cingak lindih,
mapasupati
ban kenyung,
gempor
rasa sang mirengang,
masriyep
kadi mangipi,
rasa maglut,
maring
balé pawarangan.
80.
Sangkan
kadi kapupungan,
sawuré
tan malapanin,
mati
tityang ratu mirah,
anyudang
cingaké manis,
lwir
blabar madu gendis,
nyunyur
bawosé bes suluk,
kudyang
tityang malipatan,
né
mangkin tityang jeg ngiring,
da iratu,
kimud
manampi titiang.
81.
Dukuh
Pradnyan matwan tityang,
I sugata
ipah jati,
sampunang
I ratu nulak,
né
mangkin tityang nyimpangin,
misadya
nunas I manik,
réh rabin
tityang iratu,
angkepan
saking niskala,
tityang
Smara adi Ratih,
sih
salulut,
tan pisan
dados pasahang.
82.
Apan
jati jatu karma,
déwa tan
dados ngalangin,
kalingké
buta manusa,
nggih
ngiring mamargi mangkin,
tityang
ngungkurin imanik,
mangdén
pemarginé lantur,
yan
tityang padé rihinan,
bréngkat
ceceh tolah-tolih,
méh
katanjung,
katungkul
nolih imirah.
83.
Dyah
Karuni osek mirengang,
wawu
rumasa ring hati,
éling ring
bawosé iwang,
polosé
tan manut indik,
sangkanya
seneng katampi,
réh caluh
nyimpangang lucu,
sangkan
matur taterangan,
beli sang
mustikan luwih,
pineh
dumun,
ngudyang
tan nganggo wiwéka.
84.
Kecap
ajiné élingang,
napi
salwir né kaperih,
sampunang
puput ngaraga,
locita
margiang rihin,
mangdén
pikolihé becik,
saking
yatna ngalih luwung,
dropon
kayuné tinggalang,
réh
gampang halané panggih,
bilih
lacur,
ané alih
twara bakat.
85.
Apan
sajroning pamlapan,
kapatutanné
malinggih,
munggwing
patuté punika,
saksat
arca lintang luwih,
palinggan
Hyang Maha Widi,
manyukanin
sang manyungsung,
mangawinang
sida karya,
sangkan
punika sungkemin,
yaning
tuhu,
beli
misadyayang melah.
86.
Tan
kidik satwa nyinahang,
droponé
mamanggih wéci,
kayatnané
ngawé suka,
nika
uger-uger pasti,
tan dados
uwah-uwuhin,
yan purug
mamangguh kéwuh,
punika beli
pinehang,
yan tutug
tityang né mangkin,
lintang
lucu,
solahé
tan manut krama.
87.
Dyastu
I aji tan menggah,
panglémek
halus kicénin,
sinah
manados selselan
éling ring
indiké sisip,
kadi
tingkah istri jalir,
ngumbara
ngalih wong kakung,
yan beli
tuhu paswéca,
ring
tityang ituna budi,
mantuk
dumun,
wusanan
mangkin wilangang.
88.
Sang
Sucita kayuné punah,
racun
kedarman nibénin,
tumuli
raris ngandika,
duh Ratu
Hyang Saraswati,
tuhu
maraga sastrawit,
sangkan
kapradnyané mulus,
pantes
turunan utama,
wacanané
bes ngulapin,
surya
siyu,
rasayang
tityang ring manah.
89.
Kudyang
nyidayang mamapas,
sapisan
tityang mangiring,
kéwanten
ratu ampura,
atur
tityang jadma paling,
genin
indriya ngebusin,
sangkan
paling pati jlamut,
adoh
saking kapatutan,
durusang
tityang pisisip,
pangda
caluh,
ima nampénin
imirah.
90.
Samalih
ratu élingang,
yadin tan
puput né mangkin,
sok
tityang ngawit mabaja,
sarat
tityang ring I manik,
sampunang
tan ngalinggihin,
pinunas
tityangé pungkur,
wiréh
boya wénten liyan,
kanten
ring jagaté sami,
sok
iratu,
tingglas
gumantung ring manah
91.
Bilih
tityang maséh gama,
pacang
magama imanik,
rahina
wengi ngarcana,
ring
tungtung hati kastiti,
kastawa
ban puh ginanti,
mawisik
sulingé lengut,
Ni Karuni
raris nimbal,
sampunang
ja bes mamuji,
mantuk
dumun,
tityang
ugi pamit budal.
92.
Yadin
ceceh kaandegang,
Karuni
ngeser mamargi,
Sucita
bengong ngatonang,
lwir
togog masemu jengis,
marasa suwung
di hati,
jiwané
kadi manutug,
Ni Karuni
raris ical,
umputan
pandan ngilidin,
lami
sampun,
kawas ugi
tan kacingak
bersambung ...........