NASKAH PECALONARANGAN

NASKAH PECALONARANGAN





SISYA NGELEMBAR 

INYA  :  

“ Lengleng ramya ikang wisma
Kinulilingan dening sarwa sari
Masaning kartika panedenging sari                           
Angayon tanguli ketur                           
Suganda merik katekeng ati “

" Dong Dewa Ratu ……….            
Tan mari liang manah tityang sekadi mangkin, seantukan presida dados roban iriki ring jeron Dane Ki Balian Batur, dong dewa ratu. Dane dahat pradnyan, pascat ring daginging Weda Sruti, Smerti, lan Itihasa Puranane. Semaliha Dane madue oka istri-istri sane kalintang lituhayu,  dong dewa ratu. 
Ne ngudiang idewek mekaengan kapedidian, paling melah dane Kiyai Lingsir lakar tanginin. 
Inggih Jero Balian, seantukan sampun panemaya pacang ngelarang puja Surya sewana, pidaging durus maungu Jero Balian ".



BALIAN BATUR :  
" Ri wawu karenga saturaning palicara arsa Ki Balian Batur anungkab kori ".
“ Lila suda pretisteng hredaya,                           
eka catreng sariranguripi sehananing Bhur Bwah Swah “

INYA  : 
“ Werespati padan ira, pascat ring widya sastra sudarma ”                        
" Tan bina Bhagawan Werespati sane waged ring keutaman sastrane luwih, sapunika yan indargamayang tityang kawentenan Jerone ".

BALIAN BATUR : 
" Beh ih ih ih ih, sing sandang nini lakar ngajumang anake buka bapa, apan sekari wang ing mayapada tan luput dening ala ayu, hetunian aja bangga ri sarira yan hana sang ngastawa ".

INYA  :  
" Mekawinan Jerone medal enjing sekadi mangkin, napi menawi wenten sane pacang  bawosang ? Pidaging ketelin tityang bebawos, Jero Balian ".

BALIAN BATUR :  
" Tan sapira sukaning tuas, adane bapa jenek dini di Karang Kedangkan wewengkon alas Timbul, ngelah lantas pianak wadu sepanca kakung sinunggal, rasa kagunturan manik rasaning tuas. Buina icening Made Wali jemet pesan megarapan, medagang ditu di peken Cau, to makawanan tan kurang sandang pangan idupe dini di kakisik. Ne ngudiang ajak dadua mekaengan paling melah icening ajak makejang jani ajak magendu rasa ".

INYA  : 
" Inggih patut pisan punika Jero".

BALIAN BATUR :  
"Cening, nanak ayu idewa ajak makejang, jalan dini magendu wirasa ajak bapa".

SISYA  :  
Semu manis ………                       
"Singgih Rama, moga labda cita ikang dina Om Swastiastu".

INYA  :  
" Aksi pangubaktin ianak maka sami ".

BALIAN BATUR :   
" Uduh nanak presama, wit pangendaning Hyang moga labda seisining buana, Om Santi Santi Santi Om ".

LUH GERO :
" Singgih Rama, paran matangnian pinet sanghulun prasama " ?

INYA  :  
" Napi sane makawinan aji nauhin tityang mangda tangkil sekadi mangkin, sapunika atur ianak ".

BALIAN BATUR :   
"Cening ajak makejang makawinan bapa ngajakin idewa teka mai, sawireh bapa dot nawang, kengken idep idewane disubane jenek dini di Karang Kedangkan"?

LUH KASUB :  
"Singgih Rama, tuhu tusta idep sang hulun, apan ramya ikang alas, angawe suka citaning ati".

INYA  :  
"Wiakti ledang kayun ida ianak seantukan keluwihan alas Timbule".

LUH KEBER :  
"Singgih Rama, paran matangnyan kami kesahing Wintang Ranu"?

BALIAN BATUR :   
"Gargita Ki Balian rumenga saturan temajanira, nah kene cening ajak makejang, Bapa mula tosning senggu Taro, jenek ditu di Bintang Danu, ulian seleg bapa nangun yoga semadi ngasraya Hyang Manik Danu, dadi sweca Ida tedun ngicen bapa kasidian, makawinan bapa meparab Balian Batur sakewala ada pasuecan Hyang Manik Danu, apanga nyidang bapa mesikang Kawiapura lawan Semarapura pang sing setata marebat. To makawinan bapa ngajak biang idewa, keto masih idewa ajak makejang kesah kema ke jagat Mengwi, nanging tan katerima bapa di Mengwi sawireh kedalih ngelarang aji ugig, mewastu iraga katundung kanti jenek dini di Alas Timbul, wewengkon jagat Karang Kedangkan".
Durung osat bebalang ikang wacana, dadya hana wang atawan-tawan tangis prapta, kascarya………………………

MADE WALI :  
"Singgih Rama, tulungan nanak inganika".

BALIAN BATUR : 
"Yah, cening Made Wali idewa, ne kenken idewa teka saha masemu ngeling, pancabaya apa ane nibenin idewa cening "?

MADE WALI :  
"Singgih Rama, manobagia lampah hulun, apan kakeneng raja pisuna".

INYA :  
Kapisunayang Kocap dane ianak, Jero Balian .

MADE WALI :  
"Hana wang madamana amujar cora-core, mewarahaken hulun ngadep lelawa iwaking wang".

INYA  : 
"Wenten anak punyah, majarang ianak ngadol lawar be jeleme".

BALIAN BATUR : 
"Ri wawu karenga dadya sumirat mabeng netranira karwa, Kroda ……….……. Ih wong-wong ing cau kita sedaya, dadya luwir anangiaken sardula maturu, tan tresneng jiwa amerih pati. Nanging antekaken pangristan sira Balian Batur, tan urungan tempur ikang cau matemahan parwata kunapa. Nanak temajanku mekabehan, enak tut wuri lampah bapanta prapta aneng semesana".

SISYA :  
"Aneda ngiring".

BALIAN BATUR :  
"Kascarya ……prapta aneng semasana, singgih Hyang Gangga Gori, wehana ulun kerta lugraha, apan ulun bipraya anadiaken pakon Hyang Manik Danu. Nanak sedaya, enak wetuaken kawisesanta mangeleak. Ah ah ah ah ah. Nanak kita presama lamakana natan salah surup ajinta, wenang kengetaken panumadianta. Luh Gero matemahan Siwer Mas anyusup aneng wetan, Luh Wali matemahan Pitik Bengil anyusup maring kidul, Luh Keber matemahan Gringsing Wayang anyusup aneng kulon. Luh Kasub manadi Pontang-panting umanjing maring lor. Luh Sengkrong matemahan Kereb Kasa angrurubi haneng madya, enak sigra dadiaken".

SISYA :  
"Aneda ngiring"     

( SARENG SAMI NGERANJING )        


                        SANE MANGKIN KACARITA RING PURI KAWIAPURA MENGWI

PUNTA  :  

“ Asipat bot pengajaran                           
Anempuh manisning liring                           
Kadi laring kumbang wawa                           
Sahning lati ngulangunin                          
Mayat gatra kang rawis                           
Lwir centakeng tawang bayu                           
Saka lwir manubawa                           
Bawa dikara ngupadi                           
Anu sakung                           
Mapinda prabu ring surat
                          
"Arah ah ah ah ah…tan mari suka legawa manah tityang sekadi mangkin, seantukan presida tityang polih galah nyadpada ring Ida Sang Murdaning Jagat sane nyatra dala iriki ring puri Kawiapura. Semaliha sane mangkin tityang polih titah mangda pedek tangkil ring dane Ki Gusti Banyuning, menawi napi wenten sarat jaga kebawosang antuk dane, paling melah I Kartala bakal kaukin apang ada ajak idewek tangkil ring dane I Gusti".
Ketut bangun ne suba lemah, dong pirengang solinge suba mamunyi ”

WIJIL :  
“ Buka kengken munyin solinge di jaba “

PUNTA :  
“ Sruang-sruwing, sruwang-sruwing magupekan mecadang kempur “

WIJIL  :  
“ Sila krama to tetepang 
suksema ring pican Widhi                           
eda loba, pongah, campah                           
eda merkak, degag, jumbuh                           
rasa dewek paling nawang                           
eda begig                           
eda nyuang gelah anak “

PUNTA :  
"Tut sotaning idewek dadi parekan, jalan jani tangkil ring dane I Gusti Agung".
“ Singgih Ratu Sang rumageng Panji, Mulatmara “

WIJIL  :
Inggih Gusti waluya Panji Singanjaya palungguh Gusti.

PUNTA : 
“ Natan Dahana “

WIJIL  :  
Gusti nenten naenin mekarya pemanes yata nyakitin panjak.

PUNTA :  
Ngeseng manah brahmantya “

WIJIL  :  
"Yan I Gusti jaga ngeseng panjake sami sane corah, wantah antuk danda utawi Hukum, punika patut kemargiang".

PUNTA : 
"Inggih seantukan sampun kerta semaya, durus mawungu cokor Igusti".

BANYUNING :  
"Ri wus prapta prakerta semaya, sigra umijil sira rakryan".
“ Arja wastra pik akampuh turanggana, apinggel kira nguni, akeris adikara, alandean kekusyan, ajawi mirah adi, dalima sorang, kumeradap angulapi “.

"Uduh cerakan ingsun maka rwa, lah rengeaken warah wakyan mami, apan hana durlaba tanpa sara, anempuh Cau Negari, Hetunian, ulun kinon de Sri Buh Palaka kumawada ingkana, Enak mangke tut wuri lampah ingsun, jumujug haneng Cau Negari". Saksana ………………..

                                    MAKA TETIGA MEMARGA NUJU JAGAT CAU. 
       WAWU RAUH RING MARGI, KANCIT WENTEN ANAK ISTRI LITUHAYU KAPANGGUH
                       
BANYUNING :  
"Kascarya….....hana wang wadu maring awan, menawa apsari teki, lituhayu paripurna".
"Uduh dewi sang lwir sitangsu mangjadma, siapa kita dibya rupa hana kepangguhing awan"?

MADE WALI :  
"Singgih rahadian, ulun teki apsari, maanjangsana haneng sarat".

INYA :  
"Inggih Jero anak bagus, tityang puniki wantah widyadari sane melilacita iriki ring jagate".

BANYUNING :  
"Uduh dewi, tuhu dibya hayunta komala, angawe lulut arsa kasemaran. Yayi tulusaken masihta ri kami, enak sigra amupuk semara wisaya".

MADE WALI :  
"Singgih Rahadian, yan tuhu mangkana kaharepta, ulun aneda ngiring".

INYA : 
"Jero sangabagus, yan wantah kadi punika pekayun jerone, titiang wantah sairing".

MADE WALI :  
"Nging hana pamintaning wang".

INYA :  
"Sakemawon wenten pinunas tityang ring jerone".

BANYUNING :  
"Paran pamintanta yayi, kenaka, rejata, manik, raja mulia, sigra prapta tekapku, kewala warah"!

MADE WALI :  
"Rikalaning pewarangan wenanga kita mikoliha mastakaning nateng Mengwi, pinakasambleh tarpananing Bhuta".

INYA :  
"Pinunas tityang wantah tendas Ratu Mengwine, pacang anggen sambleh katur ring watek bhutakalane".

BANYUNING :  
"Kascarya……wus rumenga, yah menawa sutaning Balian Batur yeki teka".
"Ih desti nista dama kita, yan kita harep mastakaning nateng mengwi, menawa sida denta yan sida kita anglangkahi kunapaning hulun".

MADE WALI :  
"Ih Tanda Mantri Mengwi, yan kita arep pejah hulun teki, anadiaken pamintanta, pejah paran arepta, geseng, gering, yapwan mati tanpa sara".

INYA  :  
"Ih iba wadwa Mengwi, yen cai mekita mati, wake lakar nulungin. Mati kengken kitan caine, mati puun, mati gelem, apa mati tanpa jalaran".

BANYUNING :  
"Wang pawestri akweh ujar, yan tuhu kita wisesa, enak wijilaken guna saktinta, dadi apa panumadianta, ulun tan mundur setapak amagpag salekasta".

MADE WALI :  
"Yan mangkana antekaken", saksana ……………..


MADE WALI NGELEKAS DADOS GARUDA AGUNG MEKAMPID GANGSA,
SAHA NYANDER-NYANDERIN GUSTI BANYUNING.

GARUDA  :  
"Ih Tanda Mantri Mengwi kita, paran katon tekapmu, Sampati teki mangjadma, yan kita tresneng jiwa, malwi kinon Cokorda Sakti Blangbangan makusara".


SIAT SANG KALIH KALINTANG NGEGAWOKIN,
PINGUNTATNYANE KAON GUSTI BANYUNING KENI KACOTOT ANTUK I GARUDA.

GARUDA  :  
"Ih wang nista kita, apa kerasa denta, tutur yukti tan sahidep, tan urungan pejah kita mangke".

BANYUNING :  
"Ceraka, dadya mingkene temahing hulun, menawa remek katekeng galih, mangke enak tulungan hulun pamuliha".


SANE MANGKIN KACARITA RING DESA CAU, GRUBUG AGUNG TAN PAPEGATAN,
  AKWEH PANJAKE PADEM TANPA JALARAN,
RARIS SANE KANTUN IDUP NGILI IPUN KE PURI MENGWI.

KOPANG :  
"Riwijil, sira para Tanda Adi Mantri".

KAPING :                
“ Pirang dina kunang pamrat ikang baya,                           
malah ebek ing margi kunapa atunah,                           
wuk nanah narawata, sregala ambukti.

KOPANG : 
"Yayi, ayua nunaning pariatna, enak tut wuri lampah kakanta, jumujug haneng saba pangastrian".

KAPING :   
"Singgih kaka patih, ayua sangsaya, rikapan wihang anten inganika, enak lumampah".

BENDESA GUMIAR  :  
“ Marmaning akweh gelarning amuja,                           
Nusmarana Hyang Widhi, Tyaksaken smertinya,                           
Pamisayeng sarira patanganya kaweruhi “.

"Uduh yayi, I Kopang muang I Kaping, paran pirantining saba, menawa wus pascat denta"?

KOPANG :
"Singgih kaka gumiar, samuha wus pascat, singasana catra wus cumadang ing saba".

KAPING :    
"Singgih kaka Gumiar, enak sigra ngameta lungguh".

BENDESA GUMIAR  :  
"Ah ah ah  enak pepareng anganti riwijilira sang Nata".

BENDESA GUMIAR  :    
"Singgih, pakulun maka catraning Kawiapura, apan sampun umpenuh ikang wanguntur dening para manca tanda adi mantri, enak Sri Narendra umijiling saba".

PRABU :  
“ Asri sumpangira sumanasa petak                             
Jinebadan mrik minging, mengep polahira                             
Belutning dria amanis luir Sang Hyang Darma                             
Kinatwangan ring Bhumi “

PATIH SAMI :  
"Singgih Sri Narendra, tontonan sembah ulun ri pangkaja, moga natan kecawaking pangila- hila".

PRABU :  
"Uduh para manca sedaya, tusta aku mulat ri baktinta, moga swasta iking negara katekeng dlaha. Enak kita pada kawingkinga, apan hulun bipraya tumedun haneng saba".

BENDESA GUMIAR  :    
"Ah ah ah, enak lumarisa"

PRABU :  
Durung asat ……………..


DURUNG PUPUT SEPULAH PALIH  PEPARUMANE,
KANCIT MAGRUDUGAN PANJAKE TANGKIL

BENDESA GUMIAR  :  
"Ih Bretya kita, tan weruh atiti puja nawa natya silaning jana magusti. Paran matangnian kita sadgata acadang tangkila".

PANJAK  :  
"Gusti patih, geng pangampura lungsurang tityang, seantukan nenten sida tityang naanang jejeh manah tityang, seantukan jagat duwene ring desa Cau sampun brasta, punika mekawinan tityang tangkil jaga ngelungsur pesayuban mangda titiang selamet".

BENDESA GUMIAR  :   
"Singgih Sri Narendra, paran kunang naya mangke "?

PRABU :   
Dadya tanpa galih tuas nalaning tuanta, apan weruh ri saktinira Ki Balian Batur.
"Uduh, para manca sedaya, siapa ri pantaraning kita kabeh arep atanding yasa lawan Ki Batur ? Iki pusakanku wawanan, kang mengaran Ki Pupug Jaya pinaka pancer Mengwi Rajya".

BENDESA GUMIAR  :    
“ Kadi tinepak dadanira “
"Singgih, Sri Bumi Nata, ayua sangsayeng manah, ulun teki lwir sata sinawungan, malawas kita paweh boga prati dina, mangke hana tajian agung, enak paweha ulun alaga, matoha pati sinawuran sih pakulun".

PRABU :  
"Uduh, Gumiar atisayeng karura, asing musuh sirna denta dangu. Yan toning mangkana, enak kita lumampaha, hana wadwa rongatus muang para wira Kopang, Kaping, Tangi muang Lantur bipraya rumaksa kita prasama".

BENDESA GUMIAR  :  
"Singgih, Sri Narendra, ayua sangsaya, enak antekaken maring rajya".

PRABU :  
“ Sigran Sri Narendra umanjinging rajya dani “

BENDESA GUMIAR  :  
"Ah ah para Tanda muang wadwa sedaya, enak tut wuri lampah ulun prapta haneng Timbul".


SERAWUHE RING ALAS TIMBUL, SANG RAWUH SAMPUN KEPAPAG OLIH SISYAN KI BALIAN BATUR. KOPANG LAN KAPING KAON NGAREPIN SISYA DESTINE, RARIS BENDESA GUMIAR NGAREPANG, SIDA NGASORANG PARA DESTINE, RARIS MEDAL BALIAN BATUR SAKING WESMAN DANENE TUMULI NGAREPANG MAYUDA, NGAREPIN BENDESA GUMIAR. BENDESA GUMIAR KASOR TUR KELILIH MELAYU.


Puput




                          
                                                                                            Pujungkaja, Juli 2007





                                                                                         PANDE MADE RAHAJENG
Share:

SEKHA SANTHI DANG DING DONG

SEKHA SANTHI DANG DING DONG
Silahkan klik gambar
OM SWASTYASTU - SELAMAT DATANG DI ARYAWANGSABLOG - SEMOGA BERMANFAAT

daftar isi

Total Tayangan

Powered By Blogger

Categories 2